هر شبکه کامپیوتری به واسطه چند سری تجهیزات و چندین قطعه راه اندازی میشود.
در این میان به قطعاتی که با اتصال به برق کار میکنند و در تولید، هدایت و تقویت سیگنالهای الکتریکی نقش دارند و باعث فعال شدن جریان الکتریکی میشوند، قطعات فعال یا تجهیزات اکتیو میگویند. سوئیچها و مودم بخشی از تجهیزات اکتیو شبکه هستند.
انواع تجهیزات اکتیو کدامند؟
کارت شبکه:
کارت شبکه، یکی از مهمترین تجهیزات اکتیو در زمان پیاده سازی یک شبکه کامپیوتری است. این قطعه، ارتباط بین کامپیوتر و محیط انتقال ( نظیر کابل های مسی و یا فیبر نوری ) را فراهم می نماید. اکثر مادربردهای جدیدی که از آنان در کامپیوترهای شخصی استفاده می گردد، دارای یک اینترفیس شبکهای onboard هستند. کامپیوترهای قدیمی و یا کامپیوترهای جدیدی که اینترفیس شبکهای onboard ندارند، در زمان اتصال به شبکه، بر روی آنان یک کارت شبکه نصب میگردد. کارت شبکه جهت اتصال کامپیوتر به شبکه محلی در سرعتهای 100،10و1000 مگا بیت بر ثانیه بکار میرود.
هر کارت شبکه دارای یک آدرس فیزیکی (MAC) است. آدرس فوق یک عدد شش بایتی است که سه بایت اول آن مشخص کننده سازنده کارت شبکه و سه بایت دوم، شماره سریال کارت شبکه است.
کارتهای شبکه به دو دسته کابلی و وایرلس تقسیم می شوند. هرکدام مزایا و معایبی دارند. کارت شبکههای وایرلس به 2 گروه اینترنال و اکسترنال ( قابل حمل) تقسیم میشوند.
سوئیچ
سوئیچ شبکه قطعهای از تجهیزات اکتیو است که بین سایر تجهیزات ارتباط بر قرار میکند. سایر تجهیزات به وسیله انواع کابل مسی یا کابل فیبر نوری به سوئیچ متصل میشوند. اطلاعات در شبکه به صورت بسته داده و فریم جابهجا میشود. هر فریم شامل اطلاعاتی مانند آدرس مبدا و آدرس مقصد است. سوئیچ با توجه به مک آدرس (MAC Address) موجود در قسمت مقصد در فریم، پورت مقصد را تشخیص میدهد و بسته داده را به همان پورت میفرستد.

انواع سوئیچ:
سوئیچ مدیریتی:
سوئیچ مدیریتی شرایطی را برای configure کردن شبکه فراهم میکند که توانایی شناسایی و مدیریت عملکرد ها را دارد. این امر در هنگام شناسایی مشکلات بسیار حائز اهمیت است.
سوئیچهای مدیریتی برای کاربرانی که زمان پاسخ دهی آنها باید میلی ثانیه باشد، اهمیت میابد. همچنین در سازمانهایی که باید شبکههایشان را از راه دور و محافظانه مدیریت و عیب یابی کنند. سوئیچهای مدیریتی در هر شبکه یا بخشی از شبکه که ترافیک آن باید نظارت و کنترل شود، استفاده میشوند. همچنین به راحتی میتوانید داده، پهنای باند و ترافیک را کنترل کنید.
سوئیچ غیر مدیریتی:
سوئیچهای غیر مدیریتی نیاز به پیکر بندی ندارند و پس از وصل و روشن شدن، شروع به فعالیت میکنند. این سوئیچها قابلیت نظارت از راه دور را ندارند. اما میتوان برخی از آنها را به صورت محلی نظارت کرد. یا از طریق شاخصهای LED و سوئیچهای DIP پیکربندی شوند.
سوئیچهای غیر مدیریتی با هزینه کمتر در شبکههای کوچک یا در گروههای کاری موقت که به شبکههای بزرگتر وصل میشوند، بکار می روند. عموما برای متصل کردن edge device ها (ابزار هایی همچون روتر، سوئیچ روتر … ) در شبکه، یا در یک شبکه کوچک stand-alone که تنها دارای چند اجزا است، استفاده میشود.
یکی از بزرگترین موانع در محیط صنعتی این است که سوئیچ های غیر مدیریتی از IGMP پشتیبانی نمیکنند. این ویژگی در سوئیچهای صنعتی حائز اهمیت است.
سوئیچ لایه 3:
سوئیچهای موسوم به سوئیچ Layer 3 که ترکیبی از سوئیچها و روترها در قالب یک دستگاه هیبریدی واحد است. استفاده از این نوع سوئیچ روز به روز میان شرکتها در حال گسترش است. زیرا نسبت به سوئیچهای معمولی، میتوانند از VLAN بهتر پشتیبانی نمایند.
سرور :
سرورها در شبکه بسیار اهمیت دارند. قیمت آنها نیز نسبت به سایر تجهیزات معمولا بیشتر است. به همین دلیل انتخاب سرور مناسب از نظر برند و کارآیی کار بسیار مهم و تخصصی است. انتخاب سرور نامناسب میتواند باعث بوجود آمدن کندی زیاد و خرابی مکرر و هزینههای پشتیبانی ناخواسته شود.
سرور کامپیوتری است که درخواست را پردازش کرده و داده را به کامپیوتر دیگری در بستر اینترنت یا شبکه انتقال میدهد. در یک دیتاسنتر، یک کامپیوتر فیزیکی که برنامه سرور بر روی آن اجرا میشود را سرور می نامند.
اکسس پوینت:
یکی از تجهیزات اکتیو، اکسس پوینتها هستند که در شبکهها و خصوصا شبکههای بیسیم استفاده میشوند.
به عبارت دیگر اکسس پوینت که به اختصار AP یا WAP هم گفته میشود. شبکههای محلی که با استفاده از اکسس پوینتها به هم متصل میشوند. یکی از پرکاربردترین تجهیزات در شبکههای وایرلس است. عملکرد آن مشابه سوئیچ در شبکههای کابلی است.
اکسس پوینت میتواند ۶۰ اتصال همزمان را ایجاد کند. با نصب اکسس پوینت، کارمندان میتوانند در محل کار به راحتی از اتاقی به اتاق دیگر حرکت کنند. بدون اینکه وقفهای در اتصال به شبکه بوجود بیاید. با حرکت کاربران در ساختمان، دستگاه آنها از یک اکسس پوینت به اکسس پوینت دیگر سوئیچ میکند و اتصال قطع نمیشود. این اتفاق به حدی سریع است که کاربران متوجه این سوئیچینگها نمیشوند.
مودم:
امروزه کاربران اینترنت به روش ها ی مختلفی به اینترنت متصل می شوند اما یکی از راه های ساده و پرکاربرد برای اتصال به اینترنت استفاده از مودم هایADSL و یا سایر روشهای DSL و مودمهای مخابراتی می باشد .
روتر:
روترها نیز یکی از تجهیزات اکتیو شبکه اند که در لغت به معنی مسیر یاب میباشد. اما در واقع تجهیزات فیزیکی هستند که چندین شبکه بی سیم یا کابلی را به یکدیگر متصل میکنند. روتر در شبکه مهم و حیاتی است و از آن در شبکههای LAN و WAN استفاده میگردد .
به زبان ساده، یک روتر دستگاهی است که بستههای دادهای دستگاههای موجود در شبکه را به مقصد مناسب رسانده و با این کار آنها را به اینترنت متصل میکند. این دادهها میتوانند بین چند دستگاه در شبکه باشند یا از دستگاهی به سمت اینترنت فرستاده شوند. روتر یک آدرس آی پی (IP) به هر کدام از دستگاههای شبکه میدهد تا در هنگام دریافت و ارسال دادهها، آدرس مقصد یا مبدا خود را بداند.
مدیا کانورتور:
مدیا کانورتر یا مبدل فیبر نوری، یک دستگاه مقرون به صرفه و قابل انعطاف است که در چارچوب سختافزار شبکه، برای پیادهسازی و بهینه سازی لینکهای فیبر در هر نوع شبکهای طراحی شده است.
اگر فاصله بین دو دستگاه شبکه بیشتر از فاصله انتقال کابلکشی مسی باشد، داشتن اتصال فیبر نوری ضروری است. این اتصالات از نوع سیم مسی به فیبر، یا فیبر به فیبر هستند. استفاده از این دستگاهها یک راه حل انعطاف پذیر و مقرون به صرفه برای بسط مسافت انتقال با استفاده از زیرساختهای کابل کشی موجود محسوب میشود.
پس از پیاده سازی تجهیزات اکتیو چه میشود؟
پس از تهیه و ساخت زیرساختها اجرای خدمات اکتیو انجام میشود. به عبارت سادهتر تهیه و نصب نرمافزارها، پیکربندی شبکه و راه اندازی نرم افزارها در دسته خدمات Active طبقهبندی میشود. در ادامه برخی از خدمات اکتیو شبکه را مشاهده میکنید.
- تنظیم و پیکربندی تجهیزات اکتیو شبکه مانند : روتر، سوئیچ ، مودم ، اکسس پوینت و فایروال
- نصب سیستم عامل های کلاینت و سرور مانند: Windows Server
- نصب و راه اندازی نرم افزارهای تحت شبکه همچون آنتی ویروس ها، SQL Server
- پیکربندی و تنظیمات یوزرها

تفاوت بین تجهیزات اکتیو و تجهیزات پسیو
تجهیزات راه اندازی شبکه، به دو دسته تجهیزات passive و تجهیزات active تقسیم میشوند. علاوه بر تجهیزات، در خدمات شبکه نیز دو مفهوم پسیو و اکتیو وجود دارد. همانطور که گفته شد تجهیزات active به تجهیزاتی هستند که برای انتقال اطلاعات به جریان الکتریکی نیاز دارند. همچنین تجهیزاتی که نیازی به جریان الکتریکی برای انتقال اطلاعات ندارند، passive یا غیر فعال نام گذاری شدهاند. تجهیزات passive شبکه، ابزارهایی هستند که دیده نمیشوند.